Pelet yakıtı çam talaşı, MDF talaşı ve Pirina gibi atık maddelerin preslenmesiyle elde edilir. Bu atık maddelerin preslenmesi sırasında belirli şartların yerine getirilmesi gerekmektedir.

Bu şartlardan en önemlisi nem miktarının %10-12 arasında sabit olarak tutulmasıdır. Nem miktarının sabit tutulmaması peletin tozlu olarak çıkmasına neden olmaktadır. Bunun yanında presleme yapılan hammaddenin aynı ürün olması gerekir. Bu durumu kısaca izah edelim:

Hammaddemizi çam talaşı kabul edelim. Çam ağacının sarıçam, kızılçam, köknar, karaçam ve bu cinslerin ithal olanları da var. Bu cinslerin her birerlerinin ayrı ayrı presleme ayarı vardır. Bu hammaddeleri birbirinden ayrı presleme yapamazsak pelet yakıtımız tozlu olacaktır. Fabrikalarda bu ağaçlar karışık olarak hızardan geçirildiği için birbirinden ayırt etmek çok zordur.

Presleme işlemine tabi tutulan hammaddenin kalori miktarı %30 civarında yükselir. 3500 kalorilik bir odun talaşı, presleme aşamasından sonra 4500-5500 kalori seviyesine çıkar. Presleme işleminden sonra pelet yakıtının tozlaşması veya peletlenmiş halde olması kalorisini ve kalitesini etkilemez. Toz oranının fazla olması yakıt tüketimini biraz artırabilir. Bazı durumlarda da aşırı toz soba veya kazan helezonlarında tıkanıklıklara sebebiyet verebilmektedir.

Sonuç olarak, tozlu pelet yakıtı normal oranlarda kabul edilebilir, fakat çuval içerisinde %5 ve daha fazla oranda ise kabul edilemez bir durumdur. Eğer toz oranı fazla olan yakıt almak zorunda kaldıysanız tüketim miktarınız artacağı için fiyat olarak ekonomik almaya çalışmalısınız.

Pelet Yakıtı; çam talaşı, odun talaşı, çeşitli otlu bitkiler, saman, çer çöp gibi çok çeşitli atık maddelerin yüksek basınçta preslenmesiyle elde edilen ürüne verilen isimdir. Buradaki “Pelet Yakıtı” kategorimize tıklayarak pelet yakıtı ile ilgili çok geniş arşivimizi inceleyebilirsiniz.

Kaliteli bir pelet nasıl olur, nasıl anlaşılır, karışımı ve rengi nasıldır soruları pelet soba ve kazan sistemleri kullanıcılarının en çok merak ettiği konuların başında gelmektedir.

Kaliteli bir pelette bulunması gereken en önemli özellik, hammaddesinin doğal çam ağacı talaşı olmasıdır. Dünya genelinde yüzlerce çeşit hammaddeden pelet yakıtı yapılmasına rağmen en ideal olanının çam ağacı talaşından yapılan pelet yakıtı olduğu tescillenmiştir. Hem kalorisi çok yüksek, hem kül oranı çok az hem de ne insana ne de çevreye zarar vermektedir. Hatta insan ve çevre sağlığına faydalı bir yakıttır. Külü gübre olarak bile kullanılmaktadır.

Kaliteli bir pelet rengine veya tipine bakarak anlaşılmaz. Çünkü çam ağaçlarının renkleri birbirinden farklıdır.  Yerli sarıçam ile kızılçamın rengi bir değildir. Köknar ile kızılçamında rengi bir değildir. İthal çam ağaçlarının renkleri ise yerli çam ağaçlarımızdan da farklıdır, çok açık renklidir. Neredeyse bembeyaz rengi vardır. Bu nedenle kaliteli pelet renginden anlaşılmaz.

Ayrıca çam ağacı talaşının preslendiği makinanın özelliğine göre de peletin rengi değişiklik gösterir. Aynı renkte çam ağacı talaşı bir makinada beyaza yakın, diğer makinada ise esmer renkte çıkabilmektedir. Bazı makinalar presleme yaparken talaşı top ve diskin içinde bir miktar gezdirir. Bu gezdirme esnasında talaş kurur ve esmerleşir. Bazı makinalarda ise top ve diskin üzerine düşen talaş aynen deliklerden aşağıya doğru iner. Gezinmeyen talaş ise esmerleşmeden talaş renginde alttan çıkar. Pelet makinaları yazımızda bu top ve diskleri inceleyebilirsiniz.
Çam ağacından elde edilen peletin renginin esmer ya da beyaz olması kalitesini kesinlikle etkilemez. 

Elbette pelet yakıtının sadece çam ağacı talaşından yapılıyor olması yetmez.  Doğal çam peletimizin kalorisi 4600-5500 kcal, nem oranı %8-12 , kül oranı %1-3, yoğunluk ne taş gibi sert ne de hemen dağılacak kadar yumuşak olmalıdır. 
Kaliteli peleti nasıl anlarız ?

Kaliteli peleti anlamanın 3 yöntemi vardır : 

1. Pelet yakıtının üretimi yapılan fabrikasına gidip, yerinde görmek. Bu yöntem %100 sonuç vermeyebilir. Üreticinin çam talaşı içerisine ne türde bir karışım ve bağlayıcı kullandığını görme imkanımız yoktur.
2. Pelet yakıtını analize göndermek. Bu yöntem de %100 sonuç vermeyebilir. Çünkü pelet yakıtı üretimindeki hammaddeler anlık değişim gösterir. Üreticiler genelde dışarıdan hammadde temin ederler. Dışarıdan gelen hammadde içerisinde de toprak, yağ, zımpara tozu, plastik, mdf tozu, saman, ot, pirina gibi çeşitli atıklar  olabilmektedir. Çuvaldan çuvala pelet yakıtı değişiklik gösterir.
3. En güzel ve en etkili yöntem de pelet yakıtından en az 200 kg deneme almak ve sobamızda denemek. 200 kg’luk bir deneme pelet yakıtının kalitesi hakkında genel bir izlenim oluşturur. Bunun altındaki 20 kg’lik veya 40 kg’lik denemeler kesinlikle yanıltır. Bu deneme sonucunda istediğiniz ısıyı elde edebiliyor, kazanda anormallikler olmuyor, aşırı yanma gerçekleşmiyor, dumandan etkilenmiyor, tıkanma olmuyor, az yakıyor, az kül görüyor ve pelet toz miktarını da az gözlemliyorsanız kaliteli peleti %90 bulmuşsunuz demektir. Son olarak en hızlı ve basit yöntem ise Peletimizi sıcak suyun içerisine atarak çözülmesini beklemektir. Pelet çözüldüğünde içeriğindeki maddeler büyük oranda belli olmaktadır.

Kısa ve öz olarak söylemek gerekirse, en direk etkiler. Bağlayıcı madde çam talaşının preslenmesi aşamasında peletin sertlik oranının artmasını ve boyunun uzamasına yardımcı olur. Çam peletinin üretiminde Dünya genelinde bağlayıcı olarak en çok nişasta, şeker pancarı melası, pirina tercih edilmektedir.

Kullanılan bağlayıcılar ne kadar doğal olsa da çam peletinin kalitesini değiştirmektedir. Kimi bağlayıcılar kül oranını artırırken, kimisi de yanma süresini uzatmaktadır.

Bağlayıcı madde kullanırken Çam peletinin özelliklerinin korunması gerekir. Aşırı bağlayıcı kullanmak yakıtın özelliklerini tamamen bozabilir. Malesef birçok üretici firma çam talaşından yakıt üretmesine rağmen, hammaddenin pahalılığı neticesinde bağlayıcı olarak hammadesi ucuz olan pirina kullanmaktadırlar. Pirinanın ne olduğunu buradaki yazımızdan detaylı olarak inceleyebilirsiniz.

Pelet yakıt kullanıcıları bu durumu da yukarıda bahsettiğimiz 3 seçenek ile farkedebilirler.